Interview met Milan Boele van Hensbroek

EEN ODE AAN NEE ZEGGEN

Rond de kerst was Onder het Buro druk aan het repeteren voor de nieuwe peutervoorstelling ‘NEE!’. Inmiddels hebben ze al een aantal try-outs gespeeld en speelden ze een proeve op de presentatiedag. Om eens wat meer te weten te komen over deze voorstelling gingen we in gesprek met regisseur en maker Milan Boele van Hensbroek, Karin namens Onder het Buro en René Geerlings, de regiecoach. 

Wat inspireerde je om de voorstelling te maken?
Ik werd geïnspireerd door mijn neefje van 2 jaar. Hij zat in een “klassieke” nee-fase waarin hij zich constant probeerde af te zetten tegen alles en iedereen om zich heen. Ik vond dat gedrag inspirerend. Als volwassen persoon wordt er van je verwacht dat je rekening houdt met anderen, empathisch bent en voldoet aan verwachtingen van anderen door met de stroom mee te zwemmen. Het was heel verfrissend om met iemand om te gaan die zonder gêne en recht in mijn gezicht “Nee!” riep.

Waarom wilde je dit verhaal vertellen?
Het is denk ik heel gezond om af en toe keihard nee te zeggen en tegen de stroom in te gaan. Gezond voor mij als volwassene maar ook gezond voor kinderen. Tijdens het vooronderzoek voor de voorstelling kwam ik geregeld verhalen tegen van pedagogen die veronderstellen dat ouders niet altijd verantwoord met de nee-fase van hun kind omgaan. Vaak mag nee er niet zijn en wordt nee zeggen weggezet als louter gezeur. Maar eigenlijk is de fase ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Door zich af te zetten tegen iets of iemand ontwikkelen kinderen hun autonomie. Daarom leek het mij mooi om met deze voorstelling nee te vieren.

Toen je bedacht had dat je de voorstelling ‘NEE!’ zou gaan maken, wist je toen ook al meteen dat je weer met Tessa en Olivier wilde werken?
Ja! Met Tessa en Olivier heb ik als eindregisseur gewerkt aan de voorstelling ‘Stoere Broer’ en dat beviel heel erg goed. Het zijn twee uiterst getalenteerde spelers die samen een hele eigenzinnige chemie hebben. Daarbij kunnen ze zelf materiaal of scènes maken en kunnen ze meedenken met de dramaturgie.

Hoe was het om een tweede voorstelling met hen te maken?
Ik wilde ‘NEE!’ maken zonder script of vooraf bedachte structuur dus het voelde logisch om de voorstelling met zulke zelfdenkende acteurs te maken. Tessa en Olivier voelen de thematiek en het scène-materiaal goed aan en door met hen te werken ontstaan er dingen die je niet van tevoren had kunnen verzinnen. Dat is waar ik op hoopte en gelukkig ook wat er gebeurde.

Onder het Buro biedt jullie de kans om de voorstelling te maken. Karin, waarom wil je juist jonge makers zoals Milan de kans geven?
Ik vind stiekem dat het blijven vernieuwen en verjongen van het aanbod van jeugdtheater heel belangrijk is. Ik zie dat nieuwe en jonge makers heel goed openstaan voor een echte connectie met hun publiek. Ze maken vanuit de vraag, verdiepen zich in hun beoogde publiek en sluiten daardoor heel goed aan bij de ouders van nu. Ze zijn nog zo enthousiast om te zoeken naar dat wat werkt voor kinderen. Hierdoor vind ik het vaak veel beter aansluiten op de belevingswereld en energie die op dit moment leeft in de maatschappij. Daarnaast moeten mensen kansen krijgen om tot hun recht te komen en zo anderen te kunnen inspireren. Het stokje doorgeven, zeg maar! Theater maken moet je doen en vlieguren moeten gemaakt worden.

Onder het Buro biedt jonge makers de kans om hun eerste productie te maken. Daarbij is natuurlijk begeleiding belangrijk. Voor deze productie is René Geerlings de regiecoach. René, waarom vind jij dit ook belangrijk?
Ik werk nu al meer dan 7 jaar in verschillende constructies samen met Milan. Als medespeler, als beginnend maker en als speler in mijn regies. Ik voel een sterke verwantschap met zijn werk en beschouw Milan als een deel van mijn theaterfamilie. Omdat wij dezelfde taal spreken is het voor mij vanzelfsprekend dat ik hem begeleid bij zijn jeugdtheaterregie. Met veel plezier hoop ik mijn kennis over theater en theater voor de allerkleinsten in het bijzonder, te kunnen doorgeven.

Milan, hoe kijk je zelf terug op het proces tot nu toe?
Het proces is nog niet voorbij dus echt helder reflecteren kan ik nog niet. Er zijn nog puntjes op de i te zetten en de voorstelling moet nog ingespeeld worden. Maar tot nu toe vond ik het een heel inspirerend en leerzaam proces. Een soort achtbaan ook, waarin je constant probeert in te zoomen en uit te zoomen, van het totale plaatje tot op moleculair niveau. Ik vind het nu al wel kicken om te zien wat voor effect de voorstelling heeft op kinderen. Ze zitten er helemaal in en reageren heel betrokken op wat er gebeurt op de vloer. 

Wat zijn je verdere ambities op het gebied van theater maken?
Op dit moment ben ik meerdere plannen aan het ontwikkelen voor volwassen- én jeugdtheater. En naast regisseur ben ik ook acteur. Dit jaar speel ik in de voorstelling ‘Pak ‘m’ van Theatergroep BonteHond en werk ik als theatermaker en acteur bij Boesjans en Theatergroep Kassys.

Waarom moet iedereen ‘NEE!’ gaan zien?
De voorstelling is een soort anarchistische 40 minuten voor peuters en kleuters geworden. Dat vind ik zelf een heel erg leuk en gewaagd gegeven. Een viering van het woord nee waarin de spelers elkaar constant saboteren en helpen. ‘NEE!’ is een origineel verhaal, een fysieke voorstelling gemaakt vanuit fascinatie voor het gedrag van kinderen. Dus gaan zien!